یکی از آموزه‌های مهم تربیتی اسلام ضرورت حرمت آبروی دیگران و زود قضاوت نکردن درباره افراد است. این موضوع آن‌قدر مهم است که ریختن آبروی مومن از بزرگ‌ترین گناهان محسوب شده و از طرف خداوند برای آن وعده عذاب داده شده است.


دعای حفظ آبرو با توسل به سوره حمد

به جهت عزت و آبرو و شخصیت یا حفظ آبرویی که در معرض خطر قرار گرفته 41 مرتبه سوره مبارکه حمد را به طور صحیح بخواند و بعد از آن که تمام شد 13 بار این دعای حفظ آبرو را بخواند:

«یا مُفَتِّحُ فَتِّح یا مُفَرِّجُ فَرِّج یا مُسَبِّبُ سَبِّب یا مُیَسِّرُ یَسِّر یا مُسَهِّلُ سَهِّل یا مُتَمِّمُ تَمِّمُ بِرَحمَتِکَ یا اَرحَمَ الرّاحِمین»


دعای حفظ آبرو

«اللهم صل علی محمد و آله و صُن وجهی بالیسار، و لا تَبتَذِل جاهی بالاِقتار»
«بار الها آبروی مرا در جامعه با معیشت سهل و آسان حفظ فرما و قدر و منزلتم را نزد مردم با تنگدستی سبک و خوار مگردان»


حفظ آبرو در قرآن

در آیه ۱۹۴ سوره آل عمران به شایسته بودن دعای حفظ آبرو در قیامت اشاره شده است:

«رَبَّنا وَ آتِنا ما وَعَدْتَنا عَلی‏ رُسُلِکَ وَ لا تُخْزِنا یَوْمَ الْقِیامَةِ إِنَّکَ لا تُخْلِفُ الْمیعادَ»؛ «پروردگارا و آنچه را که به وسیله فرستادگانت به ما وعده داده‌ای به ما عطا کن و ما را روز رستاخیز رسوا مگردان زیرا تو وعده ات را خلاف نمی‌کنی.»
 
خداوند متعال در آیه ۲۷۱ بقره فرموده است:

«إِن تُبْدُواْ الصَّدَقَاتِ فَنِعِمَّا هِیَ وَإِن تُخْفُوهَا وَتُؤْتُوهَا الْفُقَرَاء فَهُوَ خَیْرٌ لُّکُمْ وَیُکَفِّرُ عَنکُم مِّن سَیِّئَاتِکُمْ وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ»؛ «اگر صدقه‌‏ها را آشکار کنید، این‏، کار خوبى است‏، و اگر آن‌ را پنهان دارید و به مستمندان بدهید، این براى شما بهتر است‏؛ و بخشى از گناهانتان را مى‌‏زداید، و خداوند به آن‌چه انجام مى‌‏دهید آگاه است».
 
همچنین در آیه ۲۷۳ بقره در این رابطه آمده است:

«لِلْفُقَرَاء الَّذِینَ أُحصِرُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ لاَ یَسْتَطِیعُونَ ضَرْبًا فِی الأَرْضِ یَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِیَاء مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُم بِسِیمَاهُمْ لاَ یَسْأَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافًا وَمَا تُنفِقُواْ مِنْ خَیْرٍ فَإِنَّ اللّهَ بِهِ عَلِیمٌ»؛ «(این صدقات‏) براى آن (دسته از) نیازمندانى است که در راه خدا فرومانده‏‌اند، و نمى‌‏توانند (براى تأمین هزینه زندگى‏) در زمین سفر کنند. از شدّت خویشتن‏دارى‏، فرد بى‌‏اطلاع‏، آنان را توانگر مى‏‌پندارد. آن‌ها را از سیمایشان مى‏‌شناسى‏. با اصرار، (چیزى‏) از مردم نمى‌‏خواهند. و هر مالى (به آنان‏) انفاق کنید، قطعاً خدا از آن آگاه است‏».

تمام پیامبران و اولیا الهی نزد خداوند آبرومند هستند منتهی از آن‌جا که برخی از انبیا مانند حضرت موسی (ع) و حضرت عیسی (ع) مورد تهمت واقع شدند قرآن کریم از آن‌ها به ‌عنوان «وجیه» یعنی آبرومند یاد کرده است.
 
چنان‌که در آیه ۶۹ احراب در این رابطه فرموده است:

«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ آذَوْا مُوسَى فَبَرَّأَهُ اللَّهُ مِمَّا قَالُوا وَکَانَ عِندَ اللَّهِ وَجِیهًا»؛ «اى کسانى‌که ایمان آورده‌‏اید مانند کسانى نباشید که موسى را [با اتهام خود] آزار دادند و خدا او را از آن‌چه گفتند مبرا ساخت و نزد خدا آبرومند بود».

همچنین در آیه ۴۵ سوره آل‌عمران در رابطه با آبروداری حضرت عیسی‌بن مریم (ع) فرموده است:

«إِذْ قَالَتِ الْمَلآئِکَةُ یَا مَرْیَمُ إِنَّ اللّهَ یُبَشِّرُکِ بِکَلِمَةٍ مِّنْهُ اسْمُهُ الْمَسِیحُ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ وَجِیهًا فِی الدُّنْیَا وَالآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِینَ»؛ «[یاد کن] هنگامى [را] که فرشتگان گفتند اى مریم خداوند تو را به کلمه‏‌اى از جانب خود که نامش مسیح عیسى‏‌بن ‏مریم است مژده مى‌‏دهد در حالى‌که [او] در دنیا و آخرت آبرومند و از مقربان [درگاه خدا] است».

همچنین، خداوند متعال در آیه شش سوره تحریم در این رابطه فرموده است:

«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَیْهَا مَلَائِکَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا یَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَیَفْعَلُونَ مَا یُؤْمَرُونَ»؛ «اى کسانى‌که ایمان آورده‏‌اید خودتان و کسانتان را از آتشى که سوخت آن مردم و سنگ است‏ حفظ کنید بر آن [آتش] فرشتگانى خشن [و] سخت‌گیر [گمارده شده] اند از آنچه خدا به آنان دستور داده سرپیچى نمى‏‌کنند و آنچه را که مامورند انجام مى‏‌دهند».

در آیه ۸۳ تا 87 سوره شعراء به شایسته بودن دعای حفظ آبرو در قیامت اشاره شده است:

«رَبِّ هَبْ لی‏ حُکْماً وَ أَلْحِقْنی‏ بِالصَّالِحینَ. وَ اجْعَلْ لی‏ لِسانَ صِدْقٍ فِی الْآخِرینَ. وَ اجْعَلْنی‏ مِنْ وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعیمِ. وَ اغْفِرْ لِأَبی‏ إِنَّهُ کانَ مِنَ الضَّالِّینَ. وَ لا تُخْزِنی‏ یَوْمَ یُبْعَثُونَ.»؛ «پروردگارا، مرا دانش های عقلی و دینی ببخش ، و مرا به شایستگان ملحق ساز. و برای من نام و یاد نیک، و زبانی راستگو، و دعوت کننده ای راستین، در میان آیندگان قرار ده. و مرا از وارثان بهشت پرنعمت قرار ده. و بر پدرم ببخشای ، زیرا او از گمراهان است. و مرا در روزی که (مردم) برانگیخته می شوند خوار مگردان.»
 
حضرت ابراهیم (ع) آخرین دعای خود را که آن هم پیرامون روز بازپسین است این چنین به پیشگاه خدا عرضه می‌دارد: "خداوندا مرا در روزی که مردم برانگیخته می‌شوند رسوا مکن" (و لا تخزنی یوم یبعثون).

"لا تخزنی" از ماده "خزی" (بر وزن حزب) به طوری که راغب در مفردات گوید به معنی "شکست روحی" (و شرمساری) است که یا از ناحیه خود انسان است که به صورت حیاء مفرط جلوه گر می‌شود، و یا از ناحیه دیگری است که بر انسان تحمیل می‌کند. این تعبیر از ناحیه حضرت ابراهیم (ع)، علاوه بر اینکه درس و سرمشقی است برای دیگران، نشانه نهایت احساس مسئولیت و اعتماد بر لطف پروردگار است.


منبع: سایت ستاره